สกินเนอร์ (Skinner)

ทฤษฎีการเรียนรู้ของสกินเนอร์ (Skinner)

สกินเนอร์คิดทฤษฎีการวางเงื่อนไขแบบการกระทำ (Operant Conditioning theory หรือ Instrumental Conditioning หรือType-R. Conditioning) เขามีความคิดว่าทฤษฎีการวางเงื่อนไขแบบคลาส       สิคนั้น จำกัดอยู่กับพฤติกรรมการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นเป็นจำนวนน้อยของมนุษย์ พฤติกรรมส่วนใหญ่แล้วมนุษย์จะเป็นผู้ลงมือปฏิบัติเอง ไม่ใช่เกิดจากการจับคู่ระหว่างสิ่งเร้าใหม่กับสิ่งเร้าเก่าตามการอธิบายของ Pavlov Skinnerได้อธิบายคำว่า" พฤติกรรม "

การเสริมแรงทฤษฎีการเรียนรู้แบบลงมือกระทำของสกินเนอร์ Burrhus Skinner นักจิตวิทยาชาวอเมริกัน เป็นผู้(Reinforcement )หมายถึงสิ่งเร้าใดที่ทำให้พฤติกรรมการเรียนรู้เกิดขึ้นแล้วมีแนวโน้มจะเกิดขึ้นอีก มีความคงทนถาวร เช่น การกดคานและจิกแป้นสีของนกพิราบได้ถูกต้องต้องการทุกครั้งเมื่อหิวหรือต้องการ ในการทดลอง Skinner ตัวเสริมแรง แบ่งออกเป็น 2 ลักษณะคือ

 1. ตัวเสริมแรงทางบวก (Positive Reinforcement) หมายถึงสิ่งเร้าใดเมื่อนำมาใช้แล้วทำให้อัตราการตอบสนองมากขึ้น เช่น คำชมเชย รางวัล อาหาร เป็นต้น

 2. ตัวเสริมแรงทางลบ (Negasitive Reinforcement) หมายถึงสิ่งเร้า

ทฤษฎีการวางเงื่อนไขด้วยการกระทำ

ทฤษฎีการวางเงื่อนไขด้วยการกระทำ (Operant Conditioning Theory) เกิดขึ้นโดยมีแนวความคิด ของสกินเนอร์ (D.F. Skinner) ในสมัยของสกินเนอร์ ปี 1950สหรัฐ อเมริกาได้เกิดวิกฤติการการขาดแคลนครูที่มีประสิทธิภาพเขาจึงได้คิดเครื่อง มือช่วยสอนขึ้นมาเพื่อปรับปรุงให้ระบบการศึกษามีประสิทธิภาพ เครื่องมือที่คิดขึ้นมาสำเร็จเรียกว่าบทเรียนสำเร็จรูป หรือการสอนแบบโปรแกรม(Program Instruction or Program Learning) และเครื่องมือช่วยในการสอน (Teaching Machine) เป็นที่นิยมแพร่หลายจนถึงปัจจุบัน หลักการเรียนรู้ทฤษฎี สกินเนอร์ (Skinner)กับทฤษฏีการวางเงื่อนไขแบบการกระทำ (Operant Conditioninกระทำของพฤติกรรมนั้นโดยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมนั้น ทฤษฏีนี้เน้นการกระทำของผู้ที่เรียนรู้มากกว่าสิ่งที่ผู้สอนกำหนดขึ้น

1. การวางเงื่อนไขแบบคลาสสิคนั้น จำกัดอยู่กับพฤติกรรมการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นเป็นจำนวนน้อยของมนุษย์ พฤติกรรมส่วนใหญ่แล้วมนุษย์จะเป็นผู้ลงมือปฏิบัติเอง ไม่ใช่เกิดจากการจับคู่ระหว่างสิ่งเร้าใหม่กับสิ่งเร้าเก่าตามการอธิบายของ Pavlov Skinnerได้อธิบายคำว่า" พฤติกรรม " ว่าประกอบด้วยองค์ประกอบ 3 ตัว คือ สิ่งที่ก่อให้เกิดขึ้นก่อน(Antecedent) - พฤติกรรม(Behavior) - ผลที่ได้รับ(Consequence) ซึ่งเขาเรียกย่อๆ ว่า A-B-C ซึ่งทั้ง 3 จะดำเนินต่อเนื่องไป ผลที่ได้รับจะกลับกลายเป็นสิ่งที่ก่อให้เกิดขึ้นก่อนอันนำไปสู่การเกิดพฤติกรรมและนำไปสู่ผลที่ได้รับตามลำดับg) โดยจากแนวความคิดที่ว่าความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมกับสิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นสิ่งก่อให้เกิดพฤติกรรม และผลของ

การศึกษาในเรื่องนี้ Skinner ได้สร้างกล่องขึ้นมามีชื่อเรียนกว่า SkinnerBox กล่องนี่เป็นกล่องสี่เหลี่ยมมีคานหรือลิ้นบังคับให้อาหารตกลงมาในจานเหนือคานจะมีหลอดไฟติดอยู่ เมื่อกดคานไฟจะสว่างและอาหารจะหล่นลงมา Skinner Box นำนกไปใส่ไว้ในกล่อง และโดยบังเอิญนกเคลื่อนไหวไปถูกคานอาหารก็หล่นลงมา อาหารที่นกได้นำไปสู่การกดคานซ้ำและการกดคานแล้วได้อาหาร

สกินเนอร์ (B.F. Skinner) ได้กำหนดการวางเงื่อนไขการกระทำ ซึ่งเป็นเทคนิคที่ใช้กันมากในปัจจุบัน โดยวิธีการวางเงื่อนไขจะใช้การเสริมแรง โดยทดลองกับสัตว์ในห้องปฏิบัติการและค้นคว้าจนพบว่าใช้ได้ดีกับมนุษย์

หลักการวางเงื่อนไขผลกรรม (Operant Conditioning) มีแนวคิดว่า การกระทำใด ๆ (Operant) ย่อมก่อให้เกิดผลกรรม (Consequence หรือ Effect)

การเรียนรู้เงื่อนไขผลกรรมนี้ต้องการให้เกิดพฤติกรรมโดยใช้ผลกรรมเป็นตัวควบคุม

การเรียนรู้เงื่อนไขผลกรรมนี้ต้องการให้เกิดพฤติกรรมโดยใช้ผลกรรมเป็นตัวควบคุม ผลกรรมที่เกิดขึ้น

•ถ้าเป็นผลกรรมที่ต้องการ เป็นผลกรรมเชิงบวก เรียก การเสริมแรง

•ถ้าเป็นผลกรรมที่ไม่ต้องการ เป็นผลกรรมเชิงลบ เรียกว่า การลงโทษ

การเสริมแรง หมายถึง การทำให้มีพฤติกรรมเพิ่มขึ้นอันเนื่องจากผลกรรม ได้แก่

•เสริมแรงทางบวก เช่น ทำงานเสร็จแล้วแม่ให้ถูโทรทัศน์

•เสริมแรงทางเชิงลบ เช่น การขึ้นสะพานลอยเพื่อพ้นจากการถูกจับ

การลงโทษ หมายถึง การให้ผลกรรมที่ไม่ต้องการ หรือ ถอดถอนสิ่งที่ต้องการแล้วทำให้พฤติกรรมลดลง ได้แก่

•การลงโทษทางบวก เช่น เด็กส่งเสียงดัง แล้วถูกดุ

•การลงโทษทางลบ เช่น ทำการบ้านไม่เสร็จแล้วแม่ไม่ให้ไปเล่นเกมส์

  

แบบทดสอบทฤษฎีการเรียนรู้แบบลงมือทำของสกินเนอร์ (Skinner)

1. การทดลองของสกินเนอร์โดยใช้หนูเป็นตัวทดลอง สถานการณ์ใดต่อไปนี้เป็นเงื่อนไขการกระทำที่ถูกต้องที่สุด

            ก   คาน                         ข  ได้ยินเสียงแกร็ก

            ค   อาหาร                      ง  หิว

2. การทดลองของสกินเนรอ์โดยใช้หนูเป็นตัวทดลอง ข้อใดต่อไปนี้เป็นการแสดงพฤติกรรมของหนูหลังจากที่สกินเนอร์หยุดให้อาหารเมื่อมีการกดคาน

            ก  หนูจะกดคานเรื่อยๆจนกว่าจะได้อาหาร

            ข  หนูจะกดคานซ้ำหนึ่งครั้ง แล้ววิ่งวนอยู่ในบล๊อก

            ค  หนูจะกดคานซ้ำ 2-3 ครั้ง แล้วก็เลิกกด

            ง  หนูจะกดคานซ้ำ 4-5 ครั้ง แล้วก็เลิกกด

3. ในการทดลองโดยใช้นกพิราบเป็นตัวทดลอง สถานการณ์ใดต่อไปนี้เรียกว่าการเสริมแรง

            ก  นกพิราบได้กินอาหาร

            ข นกพิราบได้จิกปุ่มสีแดง

            ข  นกพิราบอดอาหารแล้วเกิดอาการหิว

            ง  นกพิราบจิกปุ่มสีแดงแล้วได้เห็นไฟ

4. วีนาชอบช่วยแม่ทำงานบ้าน ทุกครั้งที่วีนาช่วยแม่ทำงานบ้าน วีนาจะถูกชมว่าเป็นเด็กขยันหมั่นเพียร พฤติกรรมข้างต้นตรงกับข้อใดต่อไปนี้

            ก  การเสริมแรง

            ข  การเสริมแรงทางลบ

            ค  การเสริมแรงทางบวก

            ง  การเสริมแรงทุกครั้ง

5. ในขณะที่มายอกำลังเรียนอยู่ในชั้นเรียน มายอก็ได้ยินเสียงเครื่องจักรกำลังทำงานอยู่  พฤติกรรมข้างต้นตรงกับข้อใดต่อไปนี้

            ก  การเสริมแรงบางช่วงเวลาที่แน่นอน

            ข  การเสริมแรงบวก

            ค  การเสริมแรงลบ

            ง  การสเริมแรงตามช่วงเวลาที่ไม่แน่นอน

6. ข้อใดต่อไปนี้คือการเสริมแรงบางช่วงเวลาที่แน่นอน

            ก  ครูมะลิจะมีการสอบเก็บคะแนนทุกๆสัปดาห์

            ข  ทุกๆครั้งที่นูนุห์เปิดคอมพิวเตอร์แล้วจะเห็นภาพ

            ค  หลังจากสอนเสร็จ ครูมานพทำการสุ่มถามนักเรียนตามช่วงเวลาที่ต้องการ

            ง  ทุกๆครั้งที่บอลเปิดฝ่าชี บอลจะรู้สึกหิวเมื่อได้เห็นกับข้าวที่แม่ทำ

7. ข้อใดต่อไปนี้ไม่มีผลกรรม

            ก  บีบี้ปั้นจักรยานเพื่อไปซื้อข้าวยำหน้าปากซอย

            ข  มะลิเปิดวิทยุแล้วได้ยินเสียงเพลงที่ตนเองชอบ

            ค  มีมี่เปิดโทรทัศน์แล้วเห็นโฆษณาละคร

            ง  โบวี่หยิบโทรศัพท์ขึ้นมาเซลฟี่แล้วได้รูปที่ตนเองพอใจ

8. ข้อใดต่างจากข้ออื่น

            ก  พ่อจะให้รางวัลแก่น้องเมย์ เมื่อน้องเมย์ตั้งใจเรียน

            ข  ทุกครั้งที่ฝนตก เจ้าของแพะจะไล่แพะให้ไปหลบฝนใต้หลังคา

            ค  เมื่อใดก็ตามที่แมวเลียขามินนี่ มินนี่จะรู้สึกเอ็นดูและอุ้มแมวมาโอบกอด

            ง  เจ้าของลิงจะให้อาหารลิงทุกครั้งเมื่อลิงทำตามคำสั่ง

9. เมื่อนางฟ้าทำเกรดเฉลี่ยได้ต่ำกว่า 2.00 พ่อจะลดเงินค่าขนมครึ่งนึ่ง พฤติกรรมข้างต้นตรงกับข้อใดต่อไปนี้

            ก  การลงโทษทางลบ

            ข  การลงโทษทางบวก

            ค  การเสริมแรงทางลบ

            ง  การเสริมแรงทางบวก

10. มาดามมดเพิ่มงานบ้านให้แจ่ว เพราะรู้สึกว่าแจ่วอู้งานบ่อยและชอบหนีไปเที่ยวกับคนขับรถ พฤติกรรมข้างต้นตรงกับข้อใดต่อไปนี้

            ก  การลงโทษทางลบ

            ข  การลงโทษทางบวก

            ค  การเสริมแรงทางลบ

            ง  การเสริมแรงทางบวก

เฉลยแบบทดสอบทฤษฎีการเรียนรู้ของสกินเนอร์

                 1. ข                     2. ค

                 3. ก                     4. ค

                 5. ค                     6. ก

                 7. ก                     8. ข

                 9. ก                   10. ข